به گزارش روابط عمومی شورای اسلامی شهر رفسنجان نشست خبری رویداد استارت آپ‌دی رویداد بهینه سازی و هوشمند سازی مصرف آب کشاورزی و شرب با حضور سرهنگ پساوند فرمانده سپاه؛ مه‌لقا حکمت رئیس کمیسیون بانوان شورای شهر؛ مدیر جهاد کشاورزی شهرستان رفسنجان و جمعی از مسئولین و اصحاب رسانه و دست اندرکاران این رویداد در مرکز نوآوری شهید ستاری رفسنجان برگزار شد.

جناب سرهنگ محمد پساوند فرمانده سپاه ناحیه رفسنجان در نشست خبری بیان کرد:در بیانیه گام دوم که مقام معظم رهبری به‌مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی رونمایی و نقشه راه چهل ساله دوم انقلاب را تبیین کردند، هفت محور اصلی و اساسی برای ادامه راه انقلاب مطرح کردند.

وی گفت :یکی از این محورها بحث علم و پژوهش است که بعد از آن در تمام پایگاه‌های مقاومت بسیج در سراسر کشور هسته‌های علمی تشکیل شد و هر شهرستان دارای یک پایگاه مقاومت علمی خواهر و برادر شد و این پایگاه‌ها از مباحث علمی که در سطح محله‌ها وجود دارد پشتیبانی می‌کنند و مبتکران و مخترعان را در مباحث عملی شناسایی و به موسسات و سازمان‌ها معرفی می‌کنند که حمایت‌های لازم از طرح و ایده آنها صورت گیرد.

فرمانده سپاه ناحیه رفسنجان بیان کرد: بحث آب مهمترین مشکل احصاءشده توسط هسته علمی سپاه است. تصمیم گرفتیم با کمک مراکز علمی شهرستان و اداراتی که در مسأله آب دخیل هستند، جلساتی برگزار و راه حلی پیدا کنیم که مشکل آب شهرستان برطرف شود.

وی افزود: ما در قالب بسیج علمی پژوهشی و فناوری که وابسته به سپاه است بعد از برگزاری جلسات متعدد که در ادارات مختلف برگزار شد اعم از سپاه، مرکز شهید ستاری، جهاد کشاورزی، دانشگاه ها و دیگر ادارات، در نهایت به این جمع‌بندی رسیدیم که یک رویداد استارت‌آپی بزرگی از اول تا ۳۰ بهمن در شهرستان در دو گروه دانشجویی و عموم و همچنین دانش‌آموزی برگزار کنیم و ۵ اسفند همزمان با روز مهندس اختتامیه برگزار و به نفرات برگزیده جوایزی اهدا خواهد شد.

وی گفت: این رویداد حول چهار محور برگزار و ایده‌های خلاقانه در بحث بهینه‌سازی و هوشمندسازی مصرف آب شرب و کشاورزی در سطح شهرستان شناسایی و به استان و وزارت نیرو ارجاع خواهند شد تا اجرایی و عملیاتی شوند که بتوانیم مشکل آب شهرستان را حل کنیم.

سرهنگ پساوند گفت: محورهایی که قرار است انجام شود از جمله مدیریت هدر رفت شبکه‌های انتقال و توزیع آب، مدیریت جمع‌آوری پساب‌ها و روان‌آب‌ها، تکنولوژی‌های نوین در تصفیه آب و  بهینه‌سازی و ارتقاء فرهنگ الگوی مصرف آب در جامعه؛ ارائه مقالات علمی، نرم‌افزارهای کاربردی، دست‌سازه‌ها و ایده‌پردازی خلاقانه در بحث دانش‌آموزی پذیرای ایده‌ها هستیم.

ضمنا جوایز ۱۰، ۶ و ۳ میلیون تومان به نفرات اول تا سوم اهدا خواهد شد.این رویداد علمی ۵ اسفند ۱۴۰۰ برگزار می شود. ️ مهلت ارسال ایده‌ها تا ۳۰ بهمن ماه است.

عباس حاج عبداللهی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان رفسنجان در این نشست گفت: به علت گران شدن تجهیزات سیستم‌‌های آبیاری تحت فشار و یارانه کم و تسهیلات پائینی که دولت پرداخت می‌کند، استقبال کشاورزان از سیستم‌های نوین آبیاری و تحت فشار در باغات پسته کاهش پیدا کرده است، و همچنین صدور مجوز تصفیه آب‌ کشاورزی در پیچ و خم بروکراسی های اداری روند کندی در پیش گرفته است.

در صرفه جویی و بهینه‌ سازی مصرف آب مهمترین مقوله فرهنگ‌‌سازی و بالا بردن سطح دانش عمومی کشاورزان است، اگر کشاورز به این آگاهی و دانش برسد که آب گنجینه‌ای ارزشمند است که تجدیدپذیر نخواهد بود و باید به واسطه اجرای هر روش نوینی منابع آب را حفظ کرد، می‌توان امیدوار بود که در مدیریت منابع آب موفق خواهیم بود و کشاورز به دنبال روش‌هایی می‌ رود که آب را بهینه و درست مصرف کند.

حدود ۱۵ هزار هکتار باغات پسته رفسنجان به آبیاری تحت فشار و زیر سطحی تجهیز شده‌اند که امیدواریم با تصمیماتی که دولت می‌گیرد، مشکلاتی که بر سر راه تجهیز باغات به سیستم‌های نوین آبیاری است، هر چه سریعتر حل شود.

روش‌های نوین آبیاری هم راندمان را در باغات افزایش داده و هم مصرف آب را کاهش می دهد، تکنولوژی‌ های نوین و به روزی در تصفیه آب شور است که تقاضاهای زیادی از طرف کشاورزان در این زمینه وجود دارد، و همچنین به علت شوری بیش از حد آب در بعضی از نقاط رفسنجان، بعضی از کشاورزان آب کشاورزی را تصفیه کرده که دولت اجازه تصفیه آب را نمی دهد و مجوز تصفیه آب کشاورزی به سختی صادر می شود و بروکراسی های اداری این روند را کند کرده است.

حسین چرخ اندازمدیرعامل شرکت آبفا شهرستان رفسنجان اظهار کرد:رفسنجان از شهرستان‌های دارای تنش آبی است و اگر وضعیت مصرف همین‌گونه ادامه پیدا کند آب شیرینی نخواهیم داشت و همه در مدیریت منابع آب باید رعایت کنند.

۲۹۰۰کیلومتر شبکه توزیع در شهرستان رفسنجان داریم که ۵۰ درصد آن فرسوده و نیاز به بازسازی شبکه داریم و ۸۰۰ کیلومتر خط انتقال داریم و به دلیل کاهش نزولات جوی در کلیه چاه‌ها با محدودیت مواجه‌ایم.

با همکاری سپاه ۳۲ کیلومتر شبکه بازسازی و کلیه روستاهای هدف بازسازی انجام شده و ۸۵ کیلومتر در دستور کار است که با همکاری سپاه بازسازی شود.

شناسایی و جمع‌آوری انشعابات غیرمجاز در دستور کار است.
تصفیه‌خانه آب شرب شهر رفسنجان با ظرفیت ۹۳۰ لیتر در ثانیه به کمک شرکت مس در حال ساخت است و اردیبهشت ۱۴۰۲ وارد مدار بهره‌برداری خواهد شد و آب باکیفیت بسیار عالی در چرخه شهرستان قرار خواهد گرفت.

چالش‌ها باید بر اساس اولویت تعریف شوند و هم در بخش کشاورزی و شرب شهرستان رفسنجان بتوانیم خروجی خوبی داشته باشیم. شرکت ملی صنایع مس با تمام توان و نیرو ایستاده که در جهت رفع مشکلات شهرستان که اولین آن آب است کمک‌های شایانی داشته باشد.

️علی احمدی‌پور مدیر امور منابع آب شهرستان رفسنجان هم گفت:به دلیل برداشت‌های بی‌رویه و کمی و کاهش نزولات جوی وضعیت آب شهرستان بحرانی است. متوسط بارش در شهرستان رفسنجان۹۰ میلی متر بوده  که در حال حاضر به ۷۰ میلی متر رسیده است.

افت سالانه ۶۴ سانتی‌متر  ذخایر آب‌های زیر زمینی را در رفسنجان شاهد هستیم، این موضوع سبب کسری ۱۳۱ میلیون متر مکعبی آب در سال شده است.

منابع آب شرب استانداردی در رفسنجان نداریم و تک‌محصولی بودن دشت رفسنجان را بحرانی کرده است و به‌جز صرفه‌جویی در آب کشاورزی و آب شرب راه دیگری نداریم.

اسماعیل‌پور رئیس پژوهشکده پسته ایران در نشست خبری رویداد بهینه‌سازی و هوشمندسازی مصرف آب کشاورزی و شرب افزود : درشهرستان رفسنجان به‌عنوان قطب پسته ایران بیش از ۸۰ هزار هکتار باغ پسته در مناطق مختلف و پراکنده داریم که ۹۰ درصد باغات موجود با سیستم غرقابی و آبیاری سطحی سنتی آبیاری می‌شوند و کمتر از ۱۰ درصد سیستم آبیاری تحت فشار انجام شده و متأسفانه مدیریت آب رعایت نمی‌شود.

یکی از زمینه‌هایی که می‌تواند به مصرف بهینه و مدیریت آب کمک کند استفاده از سیستم‌های آبیاری نوین است. بیشترین مصرف آب را در کشاورزی داریم که اگر ایده‌هایی ارائه شود و در کاربرد آب کشاورزی هم در پسته و سایر محصولات اجرایی شود به حفظ باغ‌های موجود در منطقه و آینده‌ای که در صنعت پسته کشور داریم، کمک می‌شود.

بر اساس آمار و ارقامی که در مجموعه جهاد کشاورزی هست، متوسط تولید پسته خشک ۸۰۰ کیلوگرم در کل کشور است و خوشبختانه علی‌رغم محدودیت‌های آبی که در رفسنجان داریم، عملکرد در باغ‌های رفسنجان هزار تا ۱۲۰۰ کیلوگرم است که بر اساس تحقیقات انجام شده جای کار دارد که این عملکرد بهتر شود، اما مستلزم مدیریت منابع آب است.

واقعیت این است که ایده‌هایی که بومی‌سازی شدند، بهتر اثرگذاری داشتند. شرایط شوری، کم‌‌آبی وضعیت منطقه از نظر گرما، نیاز ارقام پسته به گرما و سرما و… مستلزم است در دانش بومی مدیریت شود و بتوانیم بهترین نتیجه را بگیریم؛ چراکه سیستم آبیاری خارجی جوابگو نیست.

سیستم آبیاری تحت فشاری که داریم و بیشتر کاربردی هست، ایده کشاورز خود ما بوده وتحقیقات در خصوص آن تکمیل شده و امروز مناسبت‌ترین سیستمی است که قابلیت اجرا دارد و  با شرایط باغداری ما و محدودیت‌هایی که در بحث زمین داریم، می‌تواند مناسبت داشته باشد.

منابع آب محدود و کم و کیفیت آن کم شده، بارندگی‌ها محدود تغییرات اقلیمی شدیدی داریم و در جهت خشکسالی پیش می‌رویم و نیاز آبی ارقام پسته با توجه به شرایط سن افزایش پیدا می‌کند، همه این‌ها نیاز به مدیریت دارد که بتوانیم بهره‌برداری مناسبی داشته باشیم.

مدیریت منابع آبی که باغداران انجام می‌دهند همان مدیریت ۲۰ و ۳۰ سال پیش است؛ در صورتی که منابع محدود شده و یکی از دلایلی که منجر به کاهش محصول شده، عملکرد مدیریت یکنواخت در سال‌های مخلتف است و لازم است کشاورز بپذیرد که شرایط فرق کرده و باید از دانش روز و تجربه در جهت بهترشدن عملکرد کمک بگیرد.